Chúng ta đang sống dưới ánh sáng nhân tạo ban đêm và đây là kết quả vấn đề ô nhiễm ánh sáng và điều này sẽ gây ra những ảnh hưởng gì tới sức khoẻ chúng ta? Hãy cùng ARES tìm hiểu nhé!
Các tàu thuyền, tòa nhà, đèn đường và thậm chí pháo hoa đều góp phần vào ô nhiễm ánh sáng tại cảng Victoria, Hong Kong.
1. Khi ô nhiễm ánh sáng trở thành vấn đề toàn cầu
Hầu hết ô nhiễm môi trường trên Trái đất đến từ chúng ta và những phát minh của của chúng ta. Hãy lấy ví dụ về ô tô hoặc vật liệu nhân tạo kỳ diệu đó là nhựa. Ngày nay, khí thải từ ô tô là một nguồn gây ô nhiễm không khí góp phần vào biến đổi khí hậu, và nhựa lấp đầy đại dương của chúng ta, tạo ra mối nguy hiểm lớn cho động vật biển.
Và còn đèn điện, được coi là một trong những phát minh vĩ đại nhất của con người. Đèn điện có thể là một điều tuyệt vời, chỉ dẫn chúng ta về nhà khi mặt trời lặn, giữ cho chúng ta an toàn và làm cho ngôi nhà của chúng ta ấm cúng và sáng rực.
Tuy nhiên, giống như khí thải carbon dioxide và nhựa, quá nhiều điều tốt đã bắt đầu ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường. Ô nhiễm ánh sáng, việc sử dụng ánh sáng nhân tạo ngoài trời quá mức hoặc không phù hợp, đang ảnh hưởng đến sức khỏe con người, hành vi của động vật hoang dã và khả năng quan sát các ngôi sao và các vật thể thiên văn khác.
2. Định nghĩa “Sky glow” khi nói về ô nhiễm ánh sáng
Điều này trở nên rõ ràng khi Bản đồ Thế giới về Độ sáng Bầu trời Đêm, một bản đồ được tạo ra bằng máy tính dựa trên hàng nghìn bức ảnh từ vệ tinh, được xuất bản vào năm 2016. Bản đồ này có thể được xem trực tuyến, cho thấy cách và nơi mà trái đất của chúng ta được chiếu sáng vào ban đêm.
Khu vực rộng lớn của Bắc Mỹ, châu Âu, Trung Đông và châu Á đang phát sáng, trong khi chỉ có những khu vực xa xôi nhất trên Trái đất (sa mạc Sahara và khu rừng Amazon) chìm trong bóng tối hoàn toàn. Một số quốc gia bị ô nhiễm ánh sáng nhiều nhất trên thế giới là Singapore, Qatar và Kuwait.
Sky Glow là hiện tượng làm sáng bầu trời đêm, chủ yếu ở các khu đô thị, do ánh sáng điện từ ô tô, đèn đường, văn phòng, nhà máy, quảng cáo ngoài trời và các tòa nhà, biến đêm thành ngày cho những người làm việc và chơi đến muộn sau khi mặt trời đã lặn.
Những người sống ở thành phố có mức độ Sky Glow cao hơn. Bằng chúng là chúng ta chỉ nhìn thấy một vài hoặc hầu như không có ngôi sao nào khi đêm về trên bầu trời vào ban đêm. Các nhà thiên văn học đặc biệt quan tâm đến ô nhiễm Sky Glow vì nó làm giảm khả năng quan sát các vật thể thiên văn.
Hơn 80% dân số thế giới và 99% người sống ở các thành phố lớn sống dưới tác động của Sky Glow. Nó nghe có vẻ đẹp, nhưng Sky Glow do hoạt động nhân tạo gây ra là một trong những hình thức ô nhiễm ánh sáng phổ biến nhất.
3. Ô nhiễm ánh sáng ảnh hưởng tới sức khoẻ con người
Ánh sáng nhân tạo có thể gây hỗn loạn cho nhịp sinh học tự nhiên của cơ thể cả người và động vật. Ánh sáng ban đêm làm gián đoạn giấc ngủ và gây xáo trộn nhịp sinh học 24 giờ – chiếc đồng hồ nội tại hướng dẫn các hoạt động ban ngày và ban đêm.
Không những thế, ô nhiễm ánh sáng còn ảnh hưởng đến quá trình sinh lý của cơ thể con người. Một trong những quá trình này là sản xuất hormone melatonin, được giải phóng khi trời tối và bị ức chế khi có ánh sáng xuất hiện. Lượng ánh sáng tăng lên vào ban đêm làm giảm sản xuất melatonin, dẫn đến thiếu ngủ, mệt mỏi, đau đầu, căng thẳng, lo lắng và các vấn đề sức khỏe khác.
Các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy mối liên hệ giữa việc giảm mức melatonin và ung thư. Trên thực tế, những khám phá khoa học mới về tác động của ánh sáng nhân tạo đối với sức khỏe đã thuyết phục Hiệp hội Y khoa Mỹ (AMA) ủng hộ việc kiểm soát ô nhiễm ánh sáng và tiến hành nghiên cứu về nguy cơ tiềm ẩn từ tiếp xúc với ánh sáng ban đêm.
Đặc biệt, ánh sáng xanh đã được chứng minh là giảm mức melatonin ở con người. Ánh sáng xanh có mặt trong điện thoại di động và các thiết bị máy tính khác, cũng như trong đèn LED – loại bóng đèn đã trở nên phổ biến trong gia đình, công nghiệp và đô thị vì chi phí thấp và hiệu suất năng lượng của chúng.
4. Ngừng lãng phí năng lượng: những gì chúng ta có thể làm
Ngày càng có nhiều người thực hiện hành động giảm ô nhiễm ánh sáng và mang lại bầu trời đêm tự nhiên.
Ở Mỹ, nhiều tiểu bang thậm chí đã áp dụng luật pháp để kiểm soát ánh sáng ngoài trời và các nhà sản xuất đã thiết kế và sản xuất nguồn ánh sáng có hiệu suất cao để tiết kiệm năng lượng và giảm ô nhiễm ánh sáng.
Mọi người được khuyến cáo chỉ nên sử dụng ánh sáng ngoài trời chỉ nào cần thiết, đảm bảo đèn chiếu sáng ngoài trời được che chắn và hướng ánh sáng xuống mà không chiếu thẳng lên bầu trời, đồng thời đóng cửa rèm cửa, màn và màn che vào ban đêm để giữ ánh sáng bên trong.
Xem thêm: Phân tích thực trạng ô nhiễm ánh sáng ở Việt Nam
