Ngành chế biến rau củ quả
Sử dụng hệ thống xử lý nước thải hiệu quả không chỉ giúp giảm thiểu tác động đến môi trường mà còn giúp tăng cường năng suất sản xuất, giảm chi phí sản xuất, và đảm bảo rằng các tiêu chuẩn về môi trường và an toàn thực phẩm được đáp ứng.
Với sự phát triển của ngành công nghiệp chế biến thực phẩm và nhu cầu tăng cao của người tiêu dùng về rau củ quả tươi ngon, việc xử lý nước thải chế biến rau củ quả là một vấn đề được đặt ra.
Nước thải chế biến rau củ quả là một loại nước thải có hàm lượng hữu cơ, chất béo, muối và chất bẩn khác cao, gây ô nhiễm môi trường và có tác động đến sức khỏe con người. Do đó, việc xử lý nước thải chế biến rau củ quả là cần thiết để bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.
Quy trình xử lý nước thải chế biến rau củ quả
1. Thu thập và tiền xử lý nước thải
Nước thải được thu thập từ quá trình chế biến trái cây đóng hộp và được đưa vào hệ thống xử lý nước thải loại bỏ các chất rắn và các chất lơ lửng. Trước khi tiến hành xử lý, nước thải cần được tiền xử lý để loại bỏ các tạp chất lớn và các chất hữu cơ nhẹ, bao gồm chất béo, đường và protein.
Ở quá trình này nước thải đầu tiên sẽ đi qua song chắn rác thô và đến hố gom. Song chắn được lắp đặt nhằm loại bỏ các tạp chất có kích thước lớn (lá cây, quả hư,…).
Trước khi đi vào bể điều hoà, nước thải sau sẽ tự chảy qua bể lắng cát để đất các có trong nước thải lắng xuống hạn chế tình trạng nghẽn bơm, ảnh hưởng đến các công trình xử lý phía sau. Trong trường hợp nhà máy có diện tích đất bị hạn chế, có thể xem xét thay thế bể lắng cát bằng thiết bị tách rắn lỏng.
Tham khảo: Công dụng thiết bị máy tách rắn lỏng
Tiếp theo, nước thải sẽ được bơm đến bể keo tụ – tạo bông. Giai đoạn này, phương pháp hoá học sử dụng hoá chất keo tụ tạo bông được sử dụng để loại bỏ các chất hữu cơ, đặc biệt là các chất độc hại trong nước thải chế biến rau củ quả.
Hoá chất được cho vào để giúp các hạt keo trong nước thải kết dính hình thành bông cặn. Bùn cặn có kích thước to và nặng sẽ lắng xuống đáy bể theo nguyên lý lắng trọng lực.
2. Xử lý nước thải bằng công nghệ sinh học
Nước sau quá trình xử lý keo tụ – tạo bông sẽ được dẫn đến bể sinh học hiếu khí. Quá trình này sử dụng các vi khuẩn và vi sinh vật để phân hủy các chất hữu cơ trong nước thải trong điều kiện được cung cấp oxy đầy đủ.
Chất hữu cơ + VSV hiếu khí + O2 -> H2O + CO2 + sinh khối mới
Các bể xử lý có thể được chia thành nhiều giai đoạn để đảm bảo rằng các chất hữu cơ sẽ được phân hủy hoàn toàn.
3. Xử lý nước thải bằng công nghệ lọc
Sau khi loại bỏ các tạp chất và các tảo phát triển, nước thải sẽ được đưa vào hệ thống lọc để loại bỏ các hạt nhỏ và các chất hữu cơ còn lại. Quá trình này có thể sử dụng các hệ thống lọc đa tầng, hệ thống lọc cát, hệ thống lọc than hoạt tính hoặc các hệ thống lọc khác để đảm bảo chất lượng nước thải đạt chuẩn xử lý trước khi đưa ra môi trường.
4. Khử trùng nước thải
Sau khi qua các quá trình xử lý và lọc, nước thải đã được loại bỏ các tạp chất và chất hữu cơ còn lại, tuy nhiên, nó vẫn chứa nhiều vi khuẩn và vi sinh vật có hại. Vì vậy, để đảm bảo an toàn cho môi trường và con người, nước thải cần được khử trùng trước khi được xả ra ngoài.
Hiện nay, có nhiều phương pháp khử trùng nước thải được sử dụng trong công nghiệp, trong đó các phương pháp khử trùng phổ biến nhất là sử dụng ánh sáng cực tím (UV) hoặc các chất khử trùng hóa học như clo, ozon hoặc khí Oxy. Các phương pháp này sẽ loại bỏ các vi khuẩn và vi sinh vật có hại, đồng thời giảm thiểu rủi ro về sức khỏe và an toàn thực phẩm.
5. Tái sử dụng nước
Sau khi qua các quá trình xử lý, lọc và khử trùng, nước thải đã được xử lý trở nên an toàn và có thể tái sử dụng. Nước thải được sử dụng lại có thể được dùng cho các mục đích khác như tưới cây trồng, sử dụng trong công nghiệp hoặc cho các mục đích khác tùy thuộc vào yêu cầu của mỗi nhà máy.
Lợi ích của việc xử lý nước thải chế biến rau củ quả
Tiết kiệm nguồn tài nguyên cho doanh nghiệp: việc xử lý nước thải chế biến rau củ quả giúp giảm sự lãng phí tài nguyên nước và giảm sự tiêu thụ nước sạch.
Thu hồi phụ phẩm: các phụ phẩm như bùn và phân sinh ra trong quá trình xử lý nước thải chế biến rau củ quả có thể được sử dụng lại để trồng rau và cây cối, giúp tăng cường chất dinh dưỡng cho đất và giảm sự phụ thuộc vào phân bón hóa học.
Đạt tiêu chuẩn môi trường: nước sau xử lý có đầu ra đạt chuẩn xả thải cho phép theo QCVN 40:2011/BTNMT.
Thách thức trong xử lý nước thải chế biến rau củ quả
Mặc dù việc xử lý nước thải chế biến rau củ quả mang lại nhiều lợi ích, tuy nhiên cũng đối mặt với một số thách thức, bao gồm:
Chi phí đầu tư ban đầu: Việc xây dựng và vận hành hệ thống xử lý nước thải chế biến rau củ quả đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu lớn.
Chi phí vận hành và bảo trì: Việc vận hành và bảo trì hệ thống xử lý nước thải chế biến rau củ quả cũng đòi hỏi chi phí không nhỏ.
Khó khăn trong việc quản lý và giám sát: Hệ thống xử lý nước thải chế biến rau củ quả phức tạp và cần được quản lý và giám sát chặt chẽ để đảm bảo hoạt động hiệu quả và bảo vệ môi trường.
Như vậy, quá trình xử lý nước thải chế biến rau củ quả giúp giảm ô nhiễm môi trường, tiết kiệm nguồn tài nguyên, tạo ra sản phẩm phụ.
Tuy nhiên, việc xử lý nước thải chế biến rau củ quả cũng đối mặt với nhiều thách thức như chi phí đầu tư ban đầu, chi phí vận hành và bảo trì, khó khăn trong việc quản lý và giám sát. Do đó, để đảm bảo hoạt động hiệu quả và bảo vệ môi trường, cần có sự hợp tác giữa các tổ chức, doanh nghiệp và cơ quan chức năng để tạo ra các chính sách, kế hoạch và giải pháp thích hợp.
